Inleiding

'n Aangrypende liefdesverhaal speel af in die Ou Testament te midde van geweld en afvalligheid van die jong volk van God. Waarom dan nou juis hierdie verhaal? Het hierdie boek werklik 'n plek in die Bybel? Dieselfde vraag word gevra oor 'n soortgelyke boek wat geskryf is oor 'n ander vrou, Ester. Beide vroue het egter 'n verrykende invloed gehad op die geskiedenis, elkeen op haar eie manier.

Kyk ons na die ander boeke van die Ou Testament, dan sien ons dikwels boeke van groot omvang. Boeke soos Deuteronomium en Levitikus is ingewikkelde geskrifte wat moeilik lees en dikwels moeilik verstaanbaar is. Hierteenoor is Rut ‘n eenvoudige verhaaltjie wat jou aan die hart gryp, en reeds vele skrywers se verbeelding aangegryp het. Eintlik is dit ‘n romantiese verhaal wat soos ‘n roman lees, ‘n roman wat jou dikwels tot trane dryf, want Rut s’n is ‘n baie mooi verhaal. Maar daar is een enkele sinnetjie in Rut wat die boek uiters ingewikkeld maak. In Rut 4:17 staan daar net so half terloops dat Rut se seun, Obed die voorvader van Dawid was. En skielik tref die omvang van daardie opmerking jou tussen die oë, want Jesus is mos dan ook uit hierdie selfde geslagslyn gebore! En skielik kry die boek ‘n totale nuwe betekenis, want nou is dit nie meer net maar ‘n roman nie, maar ‘n stukkie heilsgeskiedenis. Skielik lees ons in hierdie sinnetjie hoe God ‘n Moabietiese vrou, wat eintlik nie eers deel is van die Volk van God nie, insluit in Sy groot genadeplan.

Maar nou loop ek die verhaal vooruit.

Toe ons ouer mense kinders was, was daar nie sulke goed soos TV’s en rekenaars en internet nie. Ek het oopmond gesit en luister na die stories wat die oumense vertel het. Dit was een van die groot hoogtepunte in my lewe. En veral wanneer Ouma se twee broers, Oom Pieter en Oom Abe kom kuier het, dan het ek gehang aan hulle lippe, want hulle stories was boeiend, interessant, opwindend.

In die Ou Testamentiese tye was storie-vertel nog soveel meer deel van elke kind se lewe. Daar was nie boeke nie, en daar was selfs nie eers ‘n Bybel nie. Daar was maar enkele geskrifte wat in omgang was. Selfs die Genesis-verhaal is eers tydens die ballingskap op skrif gestel. Daarom het elke Joodse pa die taak gehad om sy kinders te leer van God se handelinge. ‘n Baie gewilde manier om dit te doen, was om die verhale vir die kinders te vertel in storie-vorm. Ek kan my voorstel hoe die verhaal van Noag in elke huishouding oorvertel is, ‘n asemrowende, boeiende verhaal. En die stories van Abraham. Ja, dit was ‘n lang vervolgverhaal, maar elke perikoop was ‘n storie op sy eie. En dan is hierdie pragtige storie van Rut ook oorvertel. Elke kind het dit in detail geken, want eendag sou die taak weer vierkantig op sy skouers lê om dit vir sy eie kinders te vertel presies nes Pa dit vertel het. Dit was belangrik dat daar niks uitgelaat word nie, want hierdie was die verhale van God.

Alhoewel die verhaal van Rut afspeel in die rigtertyd, nog voordat daar konings in Israel was, is dit eers vir die eerste keer op skrif gestel iewers tussen Salomo se regering en Esra, dus ‘n hele paar honderd jaar nadat die verhaal gebeur het. Dit is een van die dinge wat die Bybel so ‘n groot wonderwerk maak, dat die verhaal selfs na so ‘n lang tydsverloop steeds behoue gebly het tot in die kleinste detail. Dit kon slegs gebeur het deur die wonderlike werking van die Heilige Gees. Hy het nie alleen die skrywer geïnspireer om dit noukeurig neer te skryf nie, maar ook die vertellers om die verhaal noukeurig oor te vertel.

Watter boodskap wil die boek Rut aan ons oordra?

Mense lees verskillende boodskappe in hierdie pragtige boek. In Esra se tyd het die verhaal moontlik protes aangeteken teen Esra en Nehemia se sterk teenkanting teen gemengde huwelike. Rut was ook die voorbeeld van onderlinge lojaliteit, selfs waar dit dikwels nie eers verwag word nie. Dit gaan egter ook oor die beskikking van God, hoe Hy dikwels op wonderbaarlike wyse voorsien. Dalk kan ons die hooftema in Rut se verhaal sien in die spreekwoord: Die mens wik EN God beskik (met die klem op EN). Ons sien hoe elke karakter in die verhaal sy deel doen. Naomi probeer haar bes om Rut en Boas bymekaar te kry. Rut gebruik ál haar talente om ‘n groot indruk op Boas te maak. Selfs Boas speel sy rol as hy meesterlik sy kaarte reg speel om die ander aanspraakmaker op Rut te troef. Maar dwarsdeur dit alles sien ons hoe God betrokke is in die hele drama, nie met aanskoulike wonderwerke nie, maar op ’n baie subtiele manier sien ons God se hand regdeur die verhaal. Hy gebruik Boas, Hy voorsien en Hy is betrokke.

Inderdaad is God steeds nog net so betrokke in elkeen van ons se lewe vandag. Ons moet net ons oë oopmaak daarvoor en sien hoe Hy voorsien en mense en situasies gebruik.

Gebed:

Here, dankie dat U in Rut se tyd intens betrokke was, en vandag steeds ook in my lewe net so betrokke is.